آفت «افت تحصیلی» در مدارس

دکتر محمد حسنی، استاد دانشگاه و کارشناس امور آموزشی در گفت وگو با ایسنا. وی در این خصوص با استناد به شواهدی گفت: کیفیت و کمیت یادگیری در حال کاهش و «فقر» در جامعه روز به روز بیشتر می شود. کاهش یادگیری از سال های گذشته به طور مداوم و تدریجی ادامه داشته و اکنون شکل جدی به خود گرفته است. در گذشته که باید این موضوع جدی گرفته می شد، دولت، جامعه و فعالان اجتماعی برای برخورد مناسب وارد عمل نمی شدند و اکنون زنگ خطر به صدا درآمده است.

نگرانی از کاهش تحصیلات در مدارس

این کارشناس که معتقد است سال ها است که استحکام نظام آموزشی به طور مستمر پنهان بوده و اکنون این موضوع به صورت علنی مطرح شده است، از روند نزولی آموزش مدارس و آموزش همگانی ابراز نگرانی کرد و افزود: این امر باعث می شود تا فعالان و فعالان اجتماعی فعال شوند. نگران است زیرا ارزش های اجتماعی و فرهنگی آموزش عمومی و مدرسه ای در توسعه جامعه و پیشرفت آن بسیار تأثیرگذار است. بنابراین این نگرانی مشروع و ارزشمند است.

حسنی در عین حال که حسنی می گوید نباید عملکرد نظام آموزشی دولتی یا مدرسه ای را در چند پایه خلاصه کرد، گفت: آموزش و پرورش همگانی کارکردهای چندگانه دارد و به اصطلاح کارکردهای چند وجهی دارد، بنابراین باید آن را حمل کرد. در عرصه های مختلف زندگی کودکان اعم از دینی، اخلاقی، اجتماعی، اقتصادی، هنری، زیستی و غیره تاثیرگذار باشد، بنابراین تمرکز تنها بر چند درجات نوعی مغالطه است، زیرا عملکرد نظام آموزشی رسمی باید گسترده و بزرگ باشد. بنابراین این معیار برای تعیین اثربخشی نظام آموزشی کافی نیست و در این راستا نیازمند ابزارها و استانداردهای کیفی تر و عمیق تری هستیم.

ما مدارسی در کشور داریم که همه دانش‌آموزان آن‌ها در آزمون‌های Times و Pearl کمتر از میانگین جهانی نمره گرفتند.

وی بیان کرد: در حال حاضر تنها راه سنجش عملکرد نظام آموزشی ما، آزمون های «TIMS» و «Pearls» (سنجش و ارزیابی عملکرد دانش آموزان در سه درس ریاضی، علوم و خواندن) و سایر آزمون های پایانی است. در حال حاضر در سال آخر متوسطه و در سالهای آتی تکمیل خواهد شد.توسعه آن به پایه دهم و یازدهم. اگرچه این اندازه‌گیری‌ها می‌توانند یک شاخص باشند، اما همه شاخص‌ها برای سنجش عملکرد سیستم آموزشی ضروری نیستند.

وی افزود: نمونه مطالعه تایمز و پرلز بیانگر این است که ما مدارسی در کشور داریم که همه دانش‌آموزان آن نمرات کمتری از میانگین جهانی کسب کرده‌اند، در مقابل مدارسی داریم که همه دانش‌آموزان آن‌ها نمرات بالاتری از میانگین جهانی کسب کرده‌اند که البته مدارس خوبی هستند اما شاهد یک شکاف هستیم، تفکیک به شکاف آموزشی ما وارد شده و روز به روز در حال افزایش است.

مدارس دولتی، حاشیه ای و روستایی به طور مداوم در معدل و نمرات افت می کنند

این کارشناس آموزشی با بیان اینکه مدارس دولتی، حاشیه ای و روستایی مدام در معرض این افت معدل و معدل هستند، تصریح کرد: در تهران کلاس هایی با تراکم جمعیت 45 نفر داریم، مطمئن باشید مبارزه دانش آموزان در این گونه کلاس ها خوب نیست. یادگیری؛ این کلاس ها علاوه بر معلم باید یک دستیار آموزشی نیز داشته باشند تا تدریس و در نتیجه یادگیری صورت گیرد.

پیزا؛ آزمونی است که آموزش و پرورش هنوز در آن شرکت نکرده است

وی با تاکید بر اینکه بسیاری از تاثیرات اجتماعی و پیامدهای درازمدت آموزش قابل سنجش نیست، از شاخص های سنجش این عملکرد در دنیا و ایران انتقاد کرد و در عین حال گفت: آزمون رایج دیگری در دنیا وجود دارد به نام “PISA” که یک برنامه بین المللی برای ارزشیابی دانش آموزان است. این آزمون با هدف ارزیابی سیستم آموزشی کشورهای مختلف در زمینه آماده سازی دانش آموزان برای تحصیلات پس از متوسطه توسط سازمان همکاری اقتصادی و توسعه برگزار می شود. آزمونی پیشرفته برای بررسی عملکرد نظام آموزشی در مهارت های اساسی و حساسی است که دانش آموزان در زندگی اجتماعی به آن نیاز دارند، اما این آزمون در ایران برگزار نشده بود. ، که آموزش و پرورش هنوز انجام نداده است زیرا شرکت ما در آزمون تایمز و مروارید با مشکلات زیادی مواجه است.

در سال آینده نیز شاهد کاهش نمرات دانش آموزان خواهیم بود

این کارشناس امور آموزشی در خصوص اظهارات وزیر آموزش و پرورش مبنی بر اینکه سال آینده قطعا در امتحانات نهایی افت نمره خواهیم داشت با تایید این گفته دلایل را اینگونه بیان کرد: بله در سال آینده شاهد این افت خواهیم بود. همچنین. چون توان و ظرفیت نظام آموزشی در این سال ها رو به کاهش است، قطعاً خروجی های آن به همین منوال ادامه خواهد داشت و در حال حاضر چیزی نمی توان جلوی آن گرفت یا جلوی آن را گرفت. کلید برق وجود ندارد تا بتوانیم آن را خاموش کنیم. آثار آموزش دائمی است و تغییرات آن دیر ظاهر می شود. حتی اگر تغییرات جدی ایجاد کنیم، بیرون آمدن و نمایان شدن آثار قبلی زمان می برد، بنابراین کاهش نمرات در سال های آینده امری طبیعی و مستمر خواهد بود، در حالی که ظرفیت سیستم آموزشی ما رو به کاهش است. دلایلی و بازسازی لازم است و سیستم آن زمان زیادی را صرف می کند.

“به مدرسه بروید تا مفید باشید”؛ آیا مدارس همچنان این جایگاه را دارند؟

این کارشناس آموزشی در بررسی اجتماعی کاهش نمرات و معدل دانش‌آموزان به نکته دیگری اشاره کرد که «جایگاه و شکوه آموزش مدرسه در نظام اجتماعی ایران» است. عملکرد مدرسه نظام آموزشی ما فقط عملکردی است که به دانش آموزان می دهیم، یعنی انتظار داریم که این سیستم آموزشی روی بچه ها تاثیر بگذارد و سپس با برگزاری آزمون این تاثیر را می سنجیم، در حالی که فقط روی مکانیسم های آموزشی، کلاس های درس، برنامه های درسی تمرکز می کنیم. ، معلمان، مدارس، کتاب های درسی، وسایل کمک آموزشی و غیره. ما استانداردهایی را تعیین می کنیم که اگرچه ضروری هستند، اما کافی نیستند. ما باید بررسی کنیم که یادگیرندگان (دانش آموزان) چگونه به “وضعیت و شکوه مدرسه” نگاه می کنند.

وی در تشریح این موضوع افزود: شأن اجتماعی مدرسه بعد از دارالفنون از این جهت مشهود بود که تحصیل می توانست وضعیت اجتماعی و زندگی بهتری را به همراه داشته باشد، به طوری که به تدریج در بین افرادی که «به مدرسه می روند تا کارگر شوند، سرایت کرد. ” در حال حاضر، اگرچه عده ای به این روند اعتقاد دارند، اما باید بپذیریم که رابطه بین مدرسه رفتن و حرفه ای شدن کم کم در جامعه ضعیف شده است و حتی بسیاری از افراد ادعا می کنند که «بعضی از افراد به مدرسه نرفتند اما در آنجا «حرفه ای» شدند. از این قبیل کامنت ها در شبکه های اجتماعی زیاد است و منتشر می شود و تبدیل به یک باور رایج می شود که خود به خود روی رفتار تحصیلی دانش آموزان داخل کلاس تاثیر می گذارد اما می بینیم که در تحلیل ها از این موضوع غفلت می شود و در نتیجه فقط به عبارت دیگر عوامل اجتماعی مؤثر بر عملکرد یادگیری دانش آموزان را نباید نادیده گرفت.

«دیدگاه» یادگیری در عصر «کرونا»

وی غیبت از تحصیل به دلیل شیوع ویروس کرونا را یکی دیگر از عوامل موثر در کاهش نمرات دانش آموزان دانست و در این خصوص نیز گفت: شواهد جهانی نشان می دهد که ویروس کرونا باعث کاهش یادگیری دانش آموزان در اطراف شده است. زیرا یادگیری مدرسه مستلزم رویارویی رو در رو با معلم است که دانش آموز است هر چه فاصله معلم و دانش آموز بیشتر باشد کیفیت یادگیری پایین می آید.

حسنی ادامه داد: در دوران کرونا و در شرایط آموزش مجازی معلم نتوانست در فعالیت های یادگیری از پشت نمایشگر لپ تاپ و گوشی تعارض مناسبی با دانش آموزان ایجاد کند، بنابراین شاهد افت و رها شدن یادگیری در مدرسه هستیم. و همچنین شکل گیری «نمایش یادگیری» یعنی ما به جای اینکه یاد بگیریم، عده ای فقط به صورت اتفاقی آن را منتقل می کردند، مثلاً در حین چرت زدن یا گپ زدن با دیگران و غیره یاد می گرفتند. واقعیت های دوران کرونا که بر فرهنگ یادگیری و کیفیت یادگیری دانش آموزان تأثیر می گذارد. عواقب آن اکنون مشخص است. متأسفانه این داستان در حال حاضر ادامه دارد و آثار این غیبت در دوران ویروس کرونا در سال‌های آینده در بین دانش‌آموزان ادامه خواهد داشت و با نسلی مواجه هستیم که زمینه‌های آموزشی آن ضعیف است و این واقعیت دارد.

امکان شبیه سازی ورود کارتل ها به امتحانات نهایی

وی در ادامه این گفتگو به بحث کنکور و رتبه های بالاتر نیز اشاره کرد و گفت: نتایج کنکور حاکی از تفاوت معنادار و نگران کننده آموزش و پرورش در مدارس دولتی با سایر مدارس است و آمارهای مختلف آماری این موضوع را تایید می کند. این نشان می دهد که از آنجایی که تعداد زیادی از دانش آموزان کشور در مدارس دولتی تحصیل می کنند، در معرض افت تحصیلی و تحصیلی قرار دارند. کیفیت پایین یادگیری منجر به پایین بودن معدل کل دانش آموزان در کشور می شود. نتیجه این تفاوت در پذیرش دانشگاه ها به خوبی خود را نشان داده است زیرا درصد زیادی از کسانی که در دانشگاه های خوب تحصیل می کنند از خانواده های ثروتمند هستند. این حقایق باعث ایجاد نگرانی می شود.

حسنی که معتقد است با کنکور نمی توان عملکرد همه دانش آموزان را سنجید، گفت: البته به دلیل نبود تدابیر دقیق و علمی برای نظارت بر عملکرد دانش آموزان و برای جبران ضعف کنکور، باید شاهد عملکرد باشیم. از دانش آموزان عملکرد در آزمون های کتبی و نگاهی به عملکرد تحصیلی سه ساله، به سراغ دانش آموزان دبیرستانی برویم، اما حتی با این کار، «کارتل های شبیه سازی کنکور» ممکن است این بار به «کارتل های امتحان کتبی نهایی» تبدیل شوند و پول دوباره در دوره دوم متوسطه خواهد آمد و بنابراین خانواده های ضعیف مالی نمی توانند فرزندان خود را بفرستند، حمایت کنند و در چنین کلاس هایی ثبت نام کنند.

وی ادامه داد: در عین حال باید توجه داشت که منابع و امکانات آموزشی به طور نسبی در کشور توزیع نشده است و گروهی از دانش آموزان در مناطق محروم و محروم زندگی می کنند، بنابراین استفاده از همین مقیاس «عالی» نخواهد بود. . راه حل این مشکل تخصیص مناطق به گونه ای است که شهرهای با سطح اقتصادی و اجتماعی پایین تر در یک گروه قرار می گیرند و مردم این مناطق با یکدیگر رقابت می کنند و کسانی که در مناطق متمایزتر زندگی می کنند با یکدیگر رقابت کنند و سنجیده شوند. بنابراین این یک ارزیابی منصفانه است.این یک کار بسیار دشوار و پیچیده برای افراد مختلف است.انتخاب ها، اما این امر باید با تدوین چارچوب های نظری و مفهومی مناسب برای اندازه گیری ها در فرآیند اندازه گیری منصفانه انجام شود.

کاهش نمرات نهایی با افزایش کیفیت سوالات

حسنی با اشاره به کاهش نمرات دانش آموزان در امتحان نهایی امسال، گفت: این امر ممکن است ناشی از عوامل مختلفی باشد که یکی از دلایل آن این است که امتحانات امسال از سنجش اهداف سطح پایین فاصله گرفته و روی اهداف سطح بالاتر متمرکز شده است. با افزایش کیفیت سوالات، نمرات کاهش می یابد. این چیز جدیدی نیست، اما استاندارد امتحان تغییر کرده است و این نمرات نشان می دهد که آموزش و یادگیری در کشور ما بر اساس سطوح پایین اهداف یادگیری است.

مشاغلی که بر آموزش تأثیر گذاشتند

این استاد امور تربیتی معتقد است خروج از این وضعیت تنها کار آموزش و پرورش نیست، وی همچنین از مصوبه مجلس برای بکارگیری معلمان با صلاحیت پایین در آموزش و پرورش انتقاد کرد و گفت: واقعیت این است که علیرغم انتظار از آموزش و پرورش، این وزارتخانه نمی تواند این کار را انجام دهد. تنها. بودجه و حمایت نهادهای خارجی آن چیزی نیست که باید باشد. مجلس در دوره‌هایی قوانینی را تصویب کرد که بر خلاف نظام آموزشی بود و باعث شد قدرت آموزش و پرورش محدود شود. از جمله انتصاب معلمان، فعالان و سایرین پس از اعتراض آنها. تا جایی که آموزش و پرورش پیش می رود، این نیروها در حد استانداردهای من نیستند، سن آنها زیاد است، آموزش کافی ندیده اند و غیره. گوش شنوایی وجود نداشت و بالاخره منصوب شدند و به این ترتیب ناگهان تعداد زیادی نیرو وارد مدارس شدند که صلاحیت معلمی کافی را نداشتند که منجر به کاهش تدریجی آموزش و افزایش سریع جذب نیرو در مدارس شد. در چند سال گذشته برای حل مشکل کمبود معلم، شما نیز همین عواقب را خواهید داشت، بنابراین آموزش و پرورش تنها راه حلی نیست که در این مورد مسئولیت دارد. آموزش و پرورش یک نهاد عمومی است و سایر نهادهای اجتماعی باید از آن حمایت و کمک کنند وگرنه روز به روز ضعیف می شود.

راه حل های با کیفیت برای مدارس

«کیفیت‌سازی مدارس» اصطلاحی است که مدتی است مسئولان آموزش و پرورش از آن استفاده زیادی می‌کنند، اما حسنی تحقق این امر را مستلزم دست‌کاری سه متغیر اصلی دانست و گفت: یکی از عوامل دست‌یابی به کیفیت، دست‌کاری بافت اجتماعی است. آموزش و پرورش نمی تواند این عامل را زیاد دستکاری کند زیرا خانواده ها و سازمان ها نباید دخالت کنند و کمک کنند تا مدرسه بهبود یابد. فکر می کنم مدرسه الان در وضعیت خطرناکی است.

وی با اشاره به تحقیقاتی که اخیرا در دبستان انجام داده است، به ایسنا گفت: با این تحقیقات متوجه شدیم که اعتبار مدرسه رو به زوال است. آموزش و پرورش همه مقصر نیست و همانطور که گفتم برای معکوس کردن انحطاط اجتماعی مدارس به کمک دولت، نهادهای ذیربط، مردم و جوامع نیاز داریم و همچنین نیازمند قوانین حمایتی برای توانمندسازی آموزش هستیم.

این کارشناس دومین عامل در ارتقای کیفیت مدرسه را توجه به درون یعنی امکانات و منابع از جمله فضای فیزیکی، تجهیزات مدرسه، برنامه های درسی، کتاب های درسی و معلمان دانست و ادامه داد: بنابراین آموزش و پرورش در برای بهبود وضعیت معلمان باید روی ظرفیت آموزشی معلمان و مهارت‌های آموزشی (تکنیک‌های یاددهی و یادگیری) کار کرد که زمان‌بر و پرهزینه است، اما مهم است که بتوان این نهاده‌ها را به طور مساوی در سراسر کشور توزیع کرد. علاوه بر این، انعطاف پذیری اجرای برنامه درسی نیز می تواند بسیار سودمند باشد.

در نهایت سومین و آخرین عامل ارتقای کیفیت مدارس را بهبود فرآیندها دانست و گفت: باید کودکان را به یادگیری مشغول کنیم و محتوای کتاب‌های درسی و حجم و تراکم موضوعات درسی مورد توجه قرار گیرد. اگر بتوانیم برنامه درسی را انعطاف‌پذیر کنیم و به مدیران و مدارس در برنامه‌ریزی وضعیت مدارس خود استقلال بدهیم، می‌توانیم شاهد بهبود فرآیندهای تدریس و یادگیری در مدارس باشیم که همه اینها نیازمند برنامه‌ریزی همه‌جانبه است.

انتهای پیام/